Western News

လက်ဘနွန်ထဲက ဟစ်ဇ်ဘိုလာများကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းရန် ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းအတွင်း အစ္စရေးက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ပြီးနောက် မြေပြင်ထိုးစစ် စတင်ရန် နယ်စပ်က စစ်တပ်ကို ခွင့်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်သည်။

လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်း ကျေးရွာများက ဟစ်ဇ်ဘိုလာတပ်ဖွဲ့များကို ရှင်းလင်းရန် မြေပြင်ထိုးစစ်စတင်လိုက်ပြီဟု အစ္စရေးတာဝန်ရှိသူများက ပြောကြောင်း Aljazeera သတင်းက ယနေ့ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်တွင် ဖော်ပြသည်။

အစ္စရေး စစ်တပ်သည် မြေပြင်ထိုးစစ်နှင့်အတူ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကိုလည်း ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေဆဲဖြစ်သည်။

ပါလက်စတိုင်းအဖွဲ့ ဟားမတ်စ်၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို အစ္စရေးက စစ်ပွဲစတင်ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့မှ အစ္စရေးပစ်မှတ်များကို ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးကလည်း လက်ဘနွန်ထဲက ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာ ခေါင်းဆောင် ဟက်ဆန် နာစရယ်လာ (Sayyed Hassan Nasrallah) သေဆုံးသွားခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးက အတည်ပြုထားသည်။

ဟစ်ဇ်ဘိုလာ ခေါင်းဆောင် သေဆုံးပြီးနောက် အစ္စရေးနှင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အပါအဝင် လက်ဘနွန်နိုင်ငံနှင့်ပါ တင်းမာလျှက်ရှိနေပြီး ဒေသတွင်း စစ်ပွဲမှာ ပိုမိုကြီးထွားလာနေကြောင်း သိရသည်။

အစ္စရေးနှင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာ တို့ကြား တိုက်ပွဲကြောင့် လက်ဘနွန်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသက စစ်ဘေးလွတ်ရန် ရှောင်ပြေးသူပေါင်း ၁ သိန်းကျော်သွားပြီဟု ကုလသမဂ္ဂက ပြောဆိုထားသည်။

Ref: Aljazeera

ကိုးကန့်တပ် MNDAA သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသော ရှမ်းမြောက်ဒေသ လားရှိုးမြို့နယ် မန်နားကျေးရွာနှင့် ကောင်းဆာကျေးရွာတို့ကို အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ဗုံးဆက်တိုက်ကြဲနေကြောင်း ယမန်နေ့ စက်တင်ဘာ ၃၀ တွင် ထုတ်ပြန်သည်။

တရုတ်ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှု အထူးသဖြင့် တရုတ်ဖိအားကြောင့် ကိုးကန့်တပ် MNDAA က အပစ်အခတ်ရပ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးယူထားသော်လည်း စစ်ကောင်စီသည် လားရှိုးမြို့ပေါ်နှင့် ကျေးလက်ဒေသကို ဗုံးကြဲနေခြင်းဖြစ်သည်။

ဒေသခံပြည်သူတစ်ဦးက “မနေ့ည ၁၀ နာရီ မထိုးခင်မှာ လားရှိုး မန်နားကျေးရွာကို လေကြောင်းကနေ ဗုံး ၂ လုံးကျဲချတိုက်ခိုက်တယ်။ သိသလောက်တော့ လူထိခိုက်မှုမရှိဘူးလို့ သိရတယ်။ နောက်တစ်ခါ ည ၁၁ နာရီ ၄၀ လောက်မှာ ကောင်းဆာဘက်ကို ဗုံးတွေ ထပ်ကျဲတယ်။ အခုက နေ့တိုင်း ညတိုင်းကျဲနေတော့ လူတွေက လုံခြုံတဲ့နေရာမှာပဲ ဗုံးဒဏ်ရှောင်ရင်း အိပ်ကြတော့ လူအထိအခိုက်တော့ မများတော့ဘူး” ဟု ပြောသည်။

အပစ်ရပ်ထားစဉ် လားရှိုးမြို့နယ်ကို စစ်ကောင်စီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်သည်မှာ ၁၀ ကြိမ်အထိ ရှိလာပြီး ဗုံးအလုံးအရေအတွက် အများအပြားဖြင့် တိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

နောက်ထပ် ပြည်သူတစ်ဦးက “တန်ပြန်ထိုးစစ်” ဟု ခေါ်သည့် စစ်ဆင်ရေးကို စစ်ကောင်စီက စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်းကစ၍ ပြည်သူများ၏ အသက်နှင့် ဥစ္စာပစ္စည်းများ လုံခြုံရေးကို လုံးဝဂရုမစိုက်ဘဲ နိုင်ငံအနှံ့ နေရာအနှံ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေသည်ဟု ဆိုသည်။

ထိခိုက်သေဆုံးရသော လူဦးရေမှာ တစ်နေ့ထက် တစ်နေ့ မြင့်တက်လာပြီး လားရှိုးမြို့တွင် စစ်တပ်၏ လေကြောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား အနည်းဆုံး၃ ဦးသေဆုံးပြီး ၃၉ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။

ပအိုဝ်းအမျိုးသားတပ်မတော် PNA က အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်းပွဲအခမ်းအနားကို အင်အား နှစ်သောင်းကျော်ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ယနေ့ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။

အရေအတွက် မည်မျှကို စစ်သင်တန်းပေး၍ သင်တန်းအောင်ပွဲ ပြုလုပ်ခြင်းကို အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိသော်လည်း စစ်အင်အား နှစ်ကျောင်ဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ဓါတ်ပုံနှင့်တကွ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဆိုပါ အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်းပွဲ အခမ်းအနားကို စစ်ကော်မတီ ဒုတိယ ဥက္ကဌ ဖြားပီတာထွန်းနိုင်၊ ဒုတိယ စစ်ဦးစီးချုပ် ဦးခွန်နေဝင်းထွန်းနှင့် ဖြားဗွာခမ်း၊ သူရိယခမ်း၊ စင်းသင်းကောင်ခယ် စသည့် အကြီးအကဲများက တက်ရောက် အမှားစကားပြောခဲ့ကြသည်။

ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ကလည်း အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်းပွဲ အခမ်းအနားကို အင်အား ၁၀,၀၀၀ ဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

ပအိုဝ်းအမျိုးသားတပ်မတော် PNA သည် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူထားပြီး မြန်မာစစ်တပ်၏ ပြည်သူ့စစ်အဖြစ် ရပ်တည်ကြောင်း သိရသည်။

PNA က မြန်မာစစ်တပ် လက်အောက်ခံတပ်အဖြစ် ပြည်သူ့စစ်အဖြစ် ရပ်တည်ခြင်းမဟုတ်ကြောင်းနှင့် ပအိုဝ်းပြည်သူများအတွက် ကာကွယ်ရေးတပ်တစ်ခုအဖြစ်သာ ရပ်တည်ထားကြောင်း ပြောဆိုထားသည်။

ရခိုင်ပြည် ခရီးသွားဒေသ သံတွဲမြို့နယ်တွင် ဒေသခံပြည်သူများအပါအဝင် စစ်ရှောင်ပြည်သူများ စားနပ်ရိက္ခာနှင့်အတူ လေကြောင်းအန္တရာယ်ကို အလွန်စိုးရိမ်နေရသည်ဟု ဒေသခံပြည်သူများနှင့် စစ်ရှောင်ကူညီထောက်ပံ့သူများက ပြောဆိုကြသည်။

ဒေသတွင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပျက်စီးသွားခြင်းနှင့် နေရပ်မပြန်နိုင်သေးသည့်အတွက် စစ်ရှောင်များနှင့် ဒေသခံပြည်သူများမှာ ငွေသားရှားပါးပြီး စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲနေကြသည်ဟု စစ်ရှောင်ကူညီထောက်ပံ့သူ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

” ပိုက်ဆံမရှိတော့ စားရေးသောက်ရေး အဆင်မပြေပေါ့။ အဓိကတော့ စားရေးသောက်ရေးအတွက် ငွေက အရေးကြီးတယ်လေ။ ကျနော်တို့ တာဝန်ယူ ထောက်ပံ့ပေးနေတာ စစ်ရှောင် ၇ ထောင်လောက်ရှိတယ်။ ဒီလိုပဲပေါ့ ရှိတဲ့သူကလည်း သူ့ဟာသူ ဝယ်စား၊ မရှိတဲ့သူကလည်း ကျနော်တို့ အလှူရှင်တွေ ထောက်ပံ့တာကို စားတယ်ပေါ့။ ပြည့်ပြည့်စုံစုံတော့ မထောက်ပံ့နိုင်ဘူးလေ။ ” ဟု ပြောသည်။

စားရေးသောက်ရေးအပြင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကလည်း လိုအပ်နေပြီး ယခုကာလတွင် ဆေးရုံးဆေးခန်း မဖွင့်လှစ်နိုင်၍ ဒေသခံပြည်သူများမှာ ဆေးကုသမှု မခံယူရကြောင်းနှင့် အိမ်တွင်းဖြစ်ဆေးဖြင့် ဖြစ်သလို ကုသ နေထိုင်နေရကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ငပလီမြို့ အပါအဝင် သံတွဲမြို့နယ်တွင် စစ်ရှောင်ပြည်သူ တစ်သောင်းကျော်ရှိပြီး အများစုက ငပလီကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်ရှိနေကာ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးကြောင်း သိရသည်။

စားနပ်ရိက္ခာနှင့်အတူ စိုးရိမ်နေရသည်မှာ လေကြောင်းအန္တရာယ်ဖြစ်ပြီး နေ့တိုင်းလိုလို သံတွဲဒေသကို စစ်ကောင်စီက ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ စေလွှတ်နေကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက် နံနက် ၈ နာရီခန့်က သံတွဲမြို့ပေါ်ကို စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့၍ အပြစ်မဲ့အရပ်သား ၁၄ ဦးသေဆုံးပြီး ၂၅ ဦးထက်မနည်း ပြင်းထန်ဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့ကြသည်။

တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိဘဲ အရပ်သားပြည်သူများနေထိုင်ရာ မြို့ပေါ်ကို စစ်ကောင်စီက ပေါင် ၅၀၀ ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သံတွဲမြို့ခံ ကိုတေဇာအောင်က ” စားသောက်ရေးနဲ့အတူ လေကြောင်းအန္တရာယ်ကို အရမ်းစိုးရိမ်နေရပါတယ်။ ၂၆ ရက်နေ့က ဗုံးကြဲလို့ အရပ်သားတွေ အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ နောက်တစ်နေ့မှာလည်း သံတွဲမြို့နဲ့ ကပ်လျှပ်ရွာတွေကို ဗုံးကြဲခဲ့တယ်။ ထိခိုက်မှုတော့ မရှိခဲ့ဘူး။ နေ့တိုင်းလိုလို လေယာဉ်က ဝဲနေတော့ ဒေသခံပြည်သူတွေက စားဖို့သောက်ဖို့ ပူပင်မလား၊ လေကြောင်းအန္တရာယ်ကို ကြောက်ရမလား။ တော်တော်လေးကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်တိုင်း အရပ်သားတွေပဲ သေနေတယ်။ အရမ်းစိုးရိမ် ကြောက်နေရတာပေါ့။ ” ဟု ပြောသည်။

စက်တင်ဘာ ၂၄, ၂၅, ၂၆ သုံးရက်အတွင်း တောင်ကုတ်၊ မြေပုံနှင့် သံတွဲမြို့ကို စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့၍ အရပ်သားပြည်သူ ၁၈ ဦး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၃၆ ဦးထက်မနည်း ပြင်းထန်ဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့ကြသည်။

အာရက္ခတပ်တော် AA က စစ်ကောင်စီ (မြန်မာစစ်တပ်) အနေဖြင့် စစ်ကိုစစ်နှင့်တူအောင် တိုက်ရန် သတိပေးထားပြီး အရပ်သားများရှိ မြို့ရွာများနှင့် ဘာသာရေးအဆောက်အဦ အပါအဝင် စာသင်ကျောင်း၊ ဆေးရုံးဆေးခန်းများကို မတိုက်ခိုက်ရန် ပြောဆိုထားသည်။

အမေရိကန်၊ အီးယူသမဂ္ဂအပါအဝင် UN နှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများက မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း အကြမ်းဖက်မှုများကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ပေးရန်နှင့် မြန်မာပြည်သူများ လိုလားသည့် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ကြရန် တောင်းဆိုထားကြသည်။

အာရက္ခတပ်တော် AA ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တစ်ဖက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးသွားသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၂၃ ဦးကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က မြန်မာနိုင်ငံသို့ ယနေ့ ပြန်ပို့လိုက်ပြီးဖြစ်ကြောင်း ဒေသသတင်းဌာနကများက ရေးသားသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကျဉ်းကျခံနေရသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသား ၈၅ ဦးသည် ၎င်းတို့၏ အကျဉ်းထောင်များတွင် ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမည် ဖြစ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် သတင်းများအရ သိရသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ Cox’s Bazar ဒုတိယကော်မရှင်နာ Mohammad Salahuddin က “မြန်မာ့အကျဉ်းထောင်တွေမှာ အကျဉ်းကျခံနေရတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ၈၅ ဦးဟာ ပြစ်ဒဏ်တွေ ကျခံပြီးတာနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ပြန်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ထဲ ပြေးလာတဲ့ မြန်မာနယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၁၅ ဦးနဲ့ စစ်သား ၈ ဦး စုစုပေါင်း ၁၂၃ ဦးကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ပြန်ပို့မှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု အတည်ပြုသည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား လူပြန်ပို့ကြသည့်အစီအစဉ်ကို နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက စီမံခန့်ခွဲနှစ်ဖက် လူမှုရေးအရ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ရှေ့တွင်လည်း ယင်းသို့ လဲလှယ်မှု အကြိမ်ကြိမ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ယခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ရခိုင်မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ထွက်ပြေးလာသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၃၀ဦး ဧပြီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၈၈ ဦး၊ ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့တွင် စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃၄ ဦးတို့ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အာဏာပိုင်များက မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။